Chẩm chéo khô là gì? Cách làm chẩm chéo khô?

Cách làm chẩm chéo khô? Đầu tiên sử dụng hạt mắc khén khô và xay nhuyễn. Tiếp theo đem các gia vị như: tỏi, ớt tươi, gừng, sả rửa sạch và xay nhỏ (để chẩm chéo khô và ngon, bạn không nên xay quá nhuyễn). Cuối cùng bạn trộn các gia vị lại.

Tuy nhiên để hiểu rõ hơn cách làm chẩm chéo khô? Mời bạn cùng tìm hiểu bài viết bên dưới của Gia Lai Food nhé!

Chẩm chéo khô là gì?

Chẩm chéo khô (Chẳm chéo) là một loại gia vị cổ truyền có nguồn từ dân tộc Thái vùng Điện Biên, Tây Bắc và Đông Bắc Thái Lan. Chẩm chéo thường được chấm với các món xôi, món luộc, món nướng hay các món rau sống đều rất ngon và thích hợp.

Để làm chẩm chéo khô, người ta dùng các nguyên liệu chính như: muối, hạt dổi, tỏi, húng lủi, rau thơm, ớt bột và sả. Một bát chẩm chéo cơ bản cần 2 nguyên liệu chính là ớt khô và bột mắc khén.

Ớt được đem nướng lên cùng với tỏi và mắc khén để dậy mùi thơm. Sau đó, họ đem tất cả nguyên liệu trộn đều với muối và bột ngọt. Vậy là đã hoàn thiện một bát chẩm chéo khô cơ bản. Đối với người dân tộc Thái, chẩm chéo khô là một món ăn không thể thiếu trong các bữa ăn hằng ngày. Ngoài việc dùng để chấm thịt, chấm rau, chẩm chéo còn được dùng như một món chua.

Xem ngay: Cách làm cá gác bếp? Thành phần dinh dưỡng của cá gác bếp

Cách làm chẩm chéo khô?

Bước 1: Xay nhuyễn mắc khén khô

Bạn nên chọn mua hoặc lấy những loại mắc khén khô và xay nhuyễn vừa phải.

Bước 2: Xay cùng với những gia vị khác

Sử dụng và xay thêm các gia vị khác như: tỏi, ớt tươi, gừng, sả đi rửa sạch và xay nhỏ.

Bước 3: Trộn mắc khén theo tỉ lệ

Bạn nên trộn bột mắc khén với bột canh (muối) theo tỉ lệ 60g bột mắc khén với 1000g muối bột canh, trộn đều tay. Cuối cùng cho các loại gia vị đã xay nhỏ vào, cũng trộn đều. Như vậy bạn đã hoàn thành các bước chế biến chẩm chéo khô ngon đúng vị Tây Bắc rồi.

Những loại chẩm chéo ngon nổi tiếng vùng Tây Bắc

Từ hương vị của bát chẩm chéo cơ bản, người ta có thể chế biến ra nhiều loại chẩm đa dạng, phong phú để phù hợp với từng món ăn khác nhau.

Chẩm chéo tắp cáy (chéo gan gà)

Chéo tắp cáy thơm ngon đúng điệu được làm từ nguyên liệu chính là gan gà hoặc gan vịt. Người ta đem gan nướng chín trên bếp than để khử mùi tanh rồi cho vào cối, bỏ vào đó một ít lá chanh rồi giã cùng với chéo cơ bản. Chéo tắp cáy dùng để chấm với thịt gà luộc, vịt luộc rất ngon.

Chẩm chéo nặm xổm (chéo nước chua)

Chéo nặm xổm được làm từ nguyên liệu chính là vừng, cá nướng, nước măng chua. Vừng trắng được rang lên cho thơm vàng rồi đem giã thành bột, cá nướng lên cũng giã cho thật cho thật nhỏ mịn. Sau đó, người ta trộn bột vừng và cá nướng với chéo cơ bản và một ít nước chua. Chéo nặm xổm có vị chua ngọt đậm đà dùng để chấm với rau cải non.

Chẩm chéo pà (chẩm chéo cá)

Để làm được một bát chéo pà, người ta đem cá nướng lên rồi giã cùng với chéo cơ bản. Chéo pà có vị thơm nồng, kích thích vị giác dùng để chấm măng tre, măng vầu và rau luộc.

Chẩm chéo Mak có

Chéo này được làm từ một loại quả chua tên Mak có. Mak có được cắt lấy một phần thịt rồi đem giã với chéo cơ bản (không có mắc khén). Chéo này có vị chua, hơi chát, ngọt ngọt nhè nhẹ dùng để chấm với rau má luộc.

Chẩm chéo non đíp

Món chéo này được làm từ quả non đíp – một loại ớt chỉ thiên tươi. Điều đặc biệt của chéo non đíp là người ta không nướng ớt mà đem giã trực tiếp với muối, tỏi, bột ngọt. Chỉ vài bước làm đơn giản là đã có ngay một món chéo cay, ngọt, thanh mát dùng để chấm với mần trầu non.

Chẩm chéo sắc chaư (chéo củ sả)

Sả được xem là linh hồn tạo nên mùi vị của món chéo sắc chaư. Người ta đem sả thái ra rồi giã nhuyễn, thêm một ít lá chanh rồi trộn với chéo cơ bản. Khi nếm thử, bạn sẽ cảm nhận được ngay cái vị cay, thơm và chát hoà quyện trong miệng. Món chéo này được người dân dùng để chấm với lá sắn non, lá vả đồ.

Xem thêm: Nấu canh không bị đục nước? Mẹo nấu canh trong veo cực chuẩn

Chẩm chéo pịa

Có ai ngờ thứ nước đăng đắng của ruột con trâu lại được người dân đem đi biến tấu thành món chéo pịa vô cùng độc đáo. Pịa được đem chưng lên với thịt trâu nhỏ cho dậy mùi thơm. Sau đó, đem pịa giã nhỏ, thêm một ít lá chánh rồi trộn với chéo cơ bản. Chéo pịa có vị đăng đắng, bùi bùi, kích thích vị giác dùng để chấm với thịt trâu luộc, hấp hoặc nướng thì ngon “hết sảy”.

Chẩm chéo hòm pẻn (chéo rau mùi)

Chéo hòm pẻn được làm từ nguyên liệu chính là rau mùi. Người ta đem chéo cơ bản trộn với rau mùi giã nhuyễn là đã có ngay một bát chéo hòm pẻn dùng để chấm với rau cải đồ và thịt heo luộc.

Chẩm chéo thúa nâu (chéo đậu tương lên men)

Có lẽ trong các loại chéo, chéo thúa nâu là được chế biến một cách cầu kỳ nhất. Để có được bát chéo thúa nâu, người ta đem ngâm hạt đỗ trong nước rồi luộc mềm, đãi cho sạch vỏ. Khi đậu đã ráo nước, họ đem gói vào lá cho lên men. Lúc đậu đã dậy mùi thơm cũng là lúc mang đi trộn cùng với muối, ớt cho hãm bớt mùi hăng lại rồi nặn thành những chiếc bánh, phơi thật khô trên bếp.

Để chế biến chéo thúa nâu, người ta chỉ cần nướng bánh trên than cho vàng thơm rồi đem giã cùng với chéo cơ bản là đã có ngay một bát chéo với mùi thơm rất đặc trưng dùng để chấm thịt gà, thịt lợn sữa hoặc măng.

Chẩm chéo bạn có thể dùng để chấm cùng thịt trâu gác bếp hay cá nướng, gà nướng,… Chắn chắc ăn một lần sẽ nhớ mãi hương vị chẩm chéo Tây Bắc này đấy.

Chẩm chéo khá (chéo riềng)

Chéo riềng được làm từ những lát riềng thái mỏng, thêm chút lá chanh rồi đem giã cùng với chéo cơ bản. Món chéo này mang hương vị đăng đắng, bùi bùi dùng để chấm với măng đắng đồ, nướng hoặc luộc và ăn kèm với một số loại lá như: phăck đứa, phăck chưa khàu, phăck tắp cáy,…

Mong rằng qua bài viết trên đây của Gia Lai Food thì bạn đã biết được Cách làm chẩm chéo khô? nhé!